Advocaat Richard Korver heeft een bewogen 2017 achter de rug. Hij speelde als raadsman van de nabestaanden van Mitch Henriquez een cruciale rol in dé rechtszaak van het jaar.
Ook mengde hij zich nadrukkelijk in de discussie over tbs in de zaak Anne Faber en de #metoo onthullingen.
NU.nl blikt met hem terug.
Ik ben nu eenmaal geen grijze muis-advocaat
Het is nog geen uur nadat de rechtbank Den Haag heeft gesproken. De twee agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Henriquez in 2015 krijgen een voorwaardelijke celstraf van zes maanden met een proeftijd van een jaar.
Korver schuift aan in de kamer van het Justitieel Complex Schiphol die gereserveerd is voor advocaten en hun cliënten.
Het is een grote vierkante zielloze ruimte met een tafel en wat stoelen. Aan die tafel heeft Korver zojuist het vonnis besproken met de familie van Henriquez. Een straf die volgens iedereen in de kamer te laag is en al helemaal niet voorwaardelijk had moeten zijn.
Korver wil hen echter ook wat positiefs meegeven. De dood van hun geliefde wordt de agenten namelijk door de rechter wél aangerekend. En de rechter is ook niet meegegaan in het betoog van het Openbaar Ministerie (OM) dat Henriquez is overleden aan de gevolgen van een acuut stresssyndroom. Op de vraag of zijn woorden aankwamen bij de nabestaanden: “Nou, dat duurt denk ik nog even”.
Mijn advocatenhart is erg ontdaan van wat ik hier allemaal mee heb gemaakt
Leugens
En zijn eigen gevoel? “Laat ik het zo zeggen, mijn advocatenhart is erg ontdaan van wat ik hier allemaal heb meegemaakt”, aldus Korver. De advocaat doelt op de verklaringen van de agenten, die in strijd waren met de beelden van de arrestatie, en het ontbreken van de scherpe beelden (die het OM wel in bezit had) in het strafdossier. “Wat het wrang maakt is de sfeer van leugens tijdens deze rechtszaak. Dat is niet prettig”.
Dankzij Korver beschikt de rechtbank alsnog over de fragmenten van betere kwaliteit. Het is na het zien van deze beelden dat de rechter zeker weet dat Henriquez 72 seconden in een nekklem wordt gehouden.
Het OM heeft bij Korver nooit het gevoel kunnen wegnemen dat de zaak onvoldoende is onderzocht. In de gesprekken tussen Justitie en de familie in aanloop naar de rechtszaak is de sfeer vaak om te snijden. Dat het OM uiteindelijk vraagt om een schuldigverklaring zonder straf wordt niet vooraf aan de familie gecommuniceerd.
Fysiek
Het uit zich niet alleen in een gevoel van deceptie bij de advocaat, maar ook fysiek ondervindt hij hinder. Hoofdpijn, vermoeidheid, maar het zwaarst valt hem het weglopen uit de rechtszaal. Na vier zittingsdagen zegt de familie van Henriquez hun vertrouwen op in de rechtsgang en verlaat de rechtbank. Tegen zijn zin in, maar Korver kan niet anders dan volgen.
“Ik loop over het algemeen niet voor de dingen weg en ik ga het gevecht aan”, legt hij uit. Korver zoekt de media-aandacht bewust op in deze zaak, maar vindt het pijnlijk om terug te lezen dat het weglopen wordt beoordeeld als een vooropgezet plan en sensatie. “Toen ik weg ben gelopen heb ik daar denk ik twee weken lang een algeheel gevoel van onbehagen aan overgehouden. Nou, dat heb ik nooit.”
Frustratie
Korver drukt met zijn strijd voor de moeder, zussen en neef van Henriquez zijn stempel op deze zaak. Maar op de momenten dat hij het liefst naar voren was getreden, wordt hij tot zijn frustratie teruggefloten door de rechter. Het is de reden dat hij het vaak leuker vindt om verdachten bij te staan. “Je hebt meer juridische wapens”, legt hij uit. “Als advocaat van een slachtoffer mag je eigenlijk niet zo veel.”
Toch wordt Korver als advocaat gezien als belangenbehartiger van slachtoffers. Een etiket dat hij wel eens jammer vindt. “Ik verdedig namelijk ook verdachten”. Het zal ook met zijn optredens in de media te maken hebben, wat meestal gebeurt rond zaken waarin hij slachtoffers bijstaat.
Toeval
Het werk als advocaat voor slachtoffers was nooit een doel op zich, maar berust louter op toeval. Zijn eerste zaak is een man die naar hem werd doorverwezen door het juridisch loket, “toen nog het bureau voor rechtshulp”, vertelt Korver.
“Deze man had met iemand bij hem thuis afgesproken voor een seksdate, maar die bleek hem te willen beroven. Toen is hij vanuit zijn flat uit het raam gesprongen.”
De man wilde graag zijn schade verhalen op de dader, maar Korver krijgt het strafdossier niet in handen. Hij weet niet wat hij hoort. “Wat is dit voor iets achterlijks?”. Het verhaal wordt opgepikt door de stadszender van Amsterdam, AT5, en het balletje gaat rollen.
Een paar weken later staat een vrouw voor zijn deur die zonder reden bewusteloos is geslagen. “Die vrouw was slachtoffer geworden van zinloos geweld en Justitie wilde het afdoen met een bekeuring. Toen dacht ik, pardon? Met een bekeuring?”.
Er gaat een hele nieuwe wereld open voor Korver die zegt van de ene verbazing in de andere te vallen. Omdat het in die tijd nog niet normaal is dat je als slachtoffer een advocaat neemt, is Korver naar eigen zeggen bezig met creëren van nieuw recht. “En dat vind ik ook heel leuk, wat meer pionieren.”
Ik heb heel bewust gedacht: ik moet deze zaak aanwenden om zoveel mogelijk rechten voor slachtoffers binnen te hengelen
Robert M.
En dan komt zijn grootste slachtofferzaak. De zaak tegen Robert M., die volgens Korver officieel Roberts M. heet en erop wijst dat zijn naam consequent verkeerd wordt geschreven. De medewerker van een kinderdagverblijf wordt uiteindelijk veroordeeld tot negentien jaar cel en tbs voor het seksueel misbruiken van zeer jonge kinderen in Amsterdam. Juist als deze zaak in 2012 aanvangt is het spreekrecht voor slachtoffers uitgebreid.
“Toen dacht ik, als er dan toch een zaak is waar we die nieuw verkregen rechten maximaal kunnen oprekken, dan is het deze. Ik heb heel bewust gedacht: ik moet deze zaak aanwenden om zoveel mogelijk rechten voor slachtoffers binnen te hengelen.”
Grijze muis
Het is niet zijn laatste succes. De uitbreiding van het spreekrecht voor slachtoffers, vastgelegd in 2016, is grotendeels op zijn conto te schrijven. Het levert hem zowel bewondering als kritiek op van collega’s. “Het is in dit land wel zo, als je je kop boven het maaiveld uitsteekt, staan er mensen klaar met een zeis om hem eraf te hakken. Maar ik ben nu eenmaal geen grijze muis-advocaat. Ook niet als mens.”
Korver valt op door de kralenketting om zijn pols en de grote vierkante ring aan zijn vinger die hij ooit kocht van een kunstenaar in Berlijn. “Ik hou van leuke dingetjes”, en trekt zijn broekspijpen op om zijn gekleurde sokken te laten zien.
“Ik heb in mijn advocatenkantoor ook mooie bloemen staan. Ik vind het prettig om in een omgeving te zitten waar het goed vertoeven is”, en kijkt om zich heen. “Ik bedoel, dit zou nooit mijn wachtkamer zijn.”
De advocaat heeft de binnenkant van rechtbanken dit jaar genoeg gezien. En dan was er ook nog de kwestie Robert M., die er tot afgrijzen van de slachtoffers en diverse politieke partijen er in slaagde vanuit zijn gevangenis in Vught een brief te sturen aan Korver.
#metoo
Daarnaast verscheen hij als voorzitter van de Stichting Landelijk Advocaten Netwerk Gewelds- en Zeden Slachtoffers (LANGZS) in verschillende tv-programma’s om te praten over de gevolgen van #metoo en het opleggen van tbs aan criminelen die weigeren mee te werken aan een persoonlijkheidsonderzoek.
Korver zag op televisie de slachtoffers van seksueel wangedrag hun verhaal doen en hield er een dubbel gevoel aan over. Als persoon vond hij het goed dat er werd aangetoond hoe wijdverspreid seksueel wangedrag is in de maatschappij, maar als advocaat vond hij het niet slim. “In ieder geval niet als je nog strafrechtelijke stappen wilt nemen.”
“Als je dat wilt, moet je dat niet op nationale televisie gaan zitten vertellen. Dan krijg je weer iemand die erop gaat reageren en dan wordt het uitgevochten op een plek waar je het eigenlijk niet moet doen.”
Zelf staat Korver een man bij die zegt slachtoffer te zijn van het grensoverschrijdende gedrag van producent Job Gosschalk. De advocaat kan hier niet veel over kwijt omdat de man nog niet heeft besloten om aangifte te doen.
Muziek
Korver is blij dat het hem goed lukt om zaken niet mee naar huis te nemen, maar dat betekent niet dat het hem niet raakt. “Muziek helpt heel veel. Dat kan Prince zijn, maar ook klassiek of hiphop en r&b. Veel hangt af van mijn stemming.” Ook in de voorbereiding op een zaak kan muziek Korver helpen zijn gedachten op een rij te zetten. “Al heb ik ooit Alanis Morissette opgezet, kwam ik helemaal opgefokt de rechtszaal binnen.”
Zo druk als in 2017, zal het als het aan Korver ligt volgend jaar niet worden. Al is de zaak rond de dood van Henriquez wat hem betreft nog lang niet afgelopen.
